تشکلهای مردم‌نهاد، «نماینده» هم دارند. از بین ۹۹۷سازمان مردم‌نهاد خراسان‌رضوی، هر دو سال یک‌بار افرادی کاندیدا می‌شوند و درنهایت دو نفر که بیشترین رای را کسب کنند، به‌عنوان نمایندگان سمن‌ها انتخاب می‌شوند.
این انتخابات در استانداری برگزار می‌شود و نمایندگان سمن‌ها هم باید مطالبات و انتظارات اعضا را از سازمان‌های دولتی پیگیری کنند و هم به‌عنوان ناظر دو طرف دولتی و غیردولتی، به امور مختلف سمن‌ها بپردازند.با یکی از دو نماینده این سازمان‌های مردم‌نهاد درباره آسیب‌شناسی فعالیت سمن‌ها به گفت‌وگو نشسته‌ایم. عباس آرانیان، اولین مشکل فعالیت تشکلهای مردمی یا همان سمن‌ها را، نبود ساختار قانونی جامع ذکر می‌کند. به گفته وی، اشکال بزرگ سازمان‌های مردم‌نهاد در ساختار قانونی آن‌هاست. از سال۸۴ چندین آیین‌نامه و دستورالعمل به قانون اولیه تشکیل و فعالیت تشکلهای مردمی اضافه شده است اما هنوز هم یک آیین‌نامه جامع وجود ندارد. برای نظارت و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و مباحث فساد و... که یکی از مباحث مهم است، نیز قانون جامعی نداریم.
وی مشکل بعدی سازمان‌های مردم‌نهاد را نحوه تعامل بخش دولتی با این سازمان‌ها می‌داند و بیان می‌کند: خیلی از ادارات دولتی با تشکلهای مردمی، خوب تعامل نمی‌کنند. خیلی جاها اصلا ما را نمی شناسند و درمجموع نگاهی جدی به سازمان‌های مردم‌نهاد وجود ندارد.
وی درعین‌حال برخی آسیب‌های داخلی خود سازمان‌های مردم‌نهاد را هم برمی‌شمارد؛ اینکه در آن‌ها انسجام و همدلی و وحدت رویه به معنای واقعی وجود ندارد. در مواقعی نیز به کسب اعتماد و همت بیشتری نیاز دارند.
فعالیت در تشکلهای مردمی، کاری دموکراتیک و دلی است
آرانیان اساس تشکیل خیلی از سازمان‌های مردم‌نهاد را جلب مشارکت‌های عمومی می‌داند و می‌گوید: فعالیت در این مجموعه‌ها کاملا دموکراتیک و دلی است. ببینید، همین تشکلهای زیست‌محیطی چقدر برای هر اتفاقی که به زیان محیط‌زیست باشد، دغدغه دارند. مطالبه می‌کنند، پیگیری می‌کنند و حساسیت مردمی ایجاد می‌کنند. همه این‌ها یک فعالیت دموکراتیک و کار دلی محسوب می‌شود. باید قبول کنیم هرجایی کار به مردم سپرده شده، نتیجه‌بخش بوده است. در همین دوران کرونا، چقدر سازمان‌های مردم‌نهاد به گروه‌های آسیب‌پذیر دست یاری رساندند؟
وی در پاسخ به این سؤال که چرا این میزان تشکل در یک حوزه راه‌اندازی شده است و همین مسئله سبب موازی‌کاری می‌شود، توضیح می‌دهد: در بخش سمن‌های تخصصی، موازی‌کاری زیادی وجود ندارد، حتی تلاش می‌کنیم که اگر سمن جدیدی تاسیس می‌شود، فعالیت خاص و جدیدی نیز داشته باشد؛ به‌طور نمونه الان اگر کسی مجوز خیریه بخواهد، به‌سختی مجوز می‌دهند. مثل گذشته نیست. درواقع الان آن‌چنان به تاسیس خیریه جدید نیاز نداریم، فقط باید همین خیریه‌ها تقویت و حمایت شوند و تلاش کنند که کارایی بیشتری داشته باشند.
وی بر این نکته هم تاکید می‌کند که در خیلی از حوزه‌ها نیاز به جذب مشارکت‌های عمومی درقالب تشکل داریم؛ به‌طور نمونه درزمینه کارهای هنری نیاز به سمن داریم. همچنین در زمینه‌هایی که کمتر تشکلی ایجاد شده است، نیاز به گسترش آن داریم. به‌طور نمونه در مباحث علمی و فناوری. درعین‌حال نگاه این است که سمن‌ها به سمت فعالیت‌های تخصصی و نیازهای روز جامعه بروند. اگر کسی درخواست ایجاد سمن برای دیابتی‌ها را می‌دهد، باید تحصیلات مرتبط داشته باشد. درکنار استعلام‌های امنیتی و قضایی و...، نظر دستگاه تخصصی گرفته می‌شود و درنهایت مجوز صادر می‌شود.
